Interview
Fotocredit: Annemieke van der Togt

Erik Dijkstra: ‘Het lijkt wel Indiana Jones’

Erik Dijkstra staat bekend als sportliefhebber en quizmaster, maar hij is ook historicus. Met zijn nieuwe documentaireserie Roofkunst komt hij op voor de gestolen kunstschatten uit de voormalige koloniën.

Wat maakt roofkunst zo fascinerend?

“Het heeft iets Indiana Jonesachtigs. Archeologen die 150 jaar geleden in een Egyptische woestijn een beeld opgroeven en het ‘ontvoerden’ naar hun eigen land. Er is tijdens het kolonialisme ook ontzettend veel kunst meegenomen uit voormalige koloniën. Die stukken die willen die landen nu terug. Dit lijkt simpel, maar in de praktijk blijkt het ongelofelijk ingewikkeld. Dat vind ik ook zo fascinerend eraan.”

Waarom is het zo lastig om die stukken terug te geven?

“Volgens musea kunnen die voormalige koloniën er niet goed voor zorgen, omdat ze geen fatsoenlijke musea zouden hebben. Maar ondertussen zijn die objecten wel onderdeel van hun geschiedenis. Daarom vind ik het fantastisch dat ze nu zeggen: wij hebben hier prima musea, geef ze terug. Met deze serie wil ik hun stem laten horen.”

Maar in de media zeggen musea dat ze open staan voor teruggave. Dat klopt dus niet?

“Dat zeggen ze netjes inderdaad. Ik heb verschillende musea in Europa gesproken. De Britten denken dat ze nog steeds de baas zijn over de halve wereld en volgens de Duitsers zijn de objecten toentertijd rechtmatig verkregen. Ons eigen Rijksmuseum werkt wel mee aan het teruggaveproces, maar dat moet dan wel helemaal volgens hun regeltjes. Aan de andere kant van de wereld vinden ze dat misleidend en nodeloos ingewikkeld.”

Het hele interview leest u in Mikro Gids 15. Bent u geen abonnee, maar wilt u niets meer uit de gids missen? Abonnee worden kan hier

Tekst: Dominique Hofman