In totaal wonen er in Nederland ongeveer twee miljoen verslaafden of mensen die de middelen misbruiken. Dat wil zeggen dat zij er op een onverantwoordelijke wijze mee omgaan, zonder dat zij er geestelijk of lichamelijk afhankelijk van zijn.
Grootste groep
Het grootste gedeelte kan niet zonder tabak (ongeveer 600.000 mensen), maar ons land telt ook veel alcoholverslaafden (bijna 500.000) en mensen die verslaafd zijn aan medicijnen (zo’n 600.000). Deze laatste groep gebruikt voornamelijk kalmerings- en slaapmiddelen.
Heroïne
In de jaren ’80 en ’90 van de vorige eeuw waren er behoorlijk wat heroïneverslaafden in Nederland. Deze groep wordt steeds kleiner. Zo waren het er in 1995 naar schatting nog 22.000, maar inmiddels zijn dat er nog zo’n 14.000. De heroïneverslaafde wordt ook steeds ouder. In 1986 lag de gemiddelde leeftijd op ongeveer 28, maar tegenwoordig ligt deze leeftijd op 50.
GHB
Terwijl heroïne over het hoogtepunt heen is, vormt de uitgaansdrug GHB een steeds groter probleem. In acht jaar tijd is het aantal mensen dat zich hiervoor laat behandelen gestegen van 145 naar 837. GHB is een hallucinerend middel dat gemaakt wordt van gootsteenontstopper en het schoonmaakmiddel GBL, dat veel wordt gebruikt om velgen van auto’s mee te reinigen.
Sociale media
Naast de ‘gebruikelijke’ middelen zoals alcohol en drugs, werkt het internet ook zeer verslavend. Vooral onderen jongeren. Eén op de zes zegt verslaafd te zijn aan sociale media (denk: YouTube, Facebook, WhatsApp en Instagram). Vooral onder meisjes van 12 tot 18 jaar is het een serieus probleem. 17% van deze groep is per dag langer dan vijf uur actief op sociale media-kanalen.
Gamen
Ook gamen maakt veel ‘slachtoffers’: zo’n 20.000 mensen zijn verslaafd aan videospelletjes. Gemiddeld zijn zij 21 jaar en zoeken zij slechts zelden hulp om van hun verslaving af te komen. Een voorbeeld: in 2015 meldde zich maar 537 mensen om zich te laten behandelen.
Cijfers en informatie: Jellinek en CBS.
VERSLAAFD!: HOE IS HET NU MET?, VANAF 6 DECEMBER 2016, 20.30, RTL 4
Tekst: Judith Zijp, beeld: BBC